Praca domowa służy utrwaleniu tego, co zostało omówione podczas lekcji lub też uzupełnieniu i pogłębieniu wiadomości zdobytych w szkole. Dodatkowo przygotowuje do samodzielnej pracy, uczy systematyczności, a czasem również kreatywności, czyli pracy twórczej. Przemyślana praca domowa i samodzielne odrobienie jej przez ucznia powinny realizować powyższe cele.
Warunki do pracy
Miejsce, w którym dziecko uczy się i odrabia prace domowe ma duże znaczenie, jeśli chodzi o efektywność nauki. Miejsce pracy powinno być jasne, dobrze oświetlone. Najlepiej, jeśli światło pada z przeciwnej strony niż ręka, którą uczeń pisze, aby nie zasłaniać sobie źródła światła. Stolik i miejsce do siedzenia muszą być dopasowane do wzrostu dziecka. Na biurku nie powinny znajdować się zbędne elementy – dodatkowe książki i zeszyty – poza tymi, z których aktualnie korzysta dziecko. Wszelkie zbędne przedmioty mogą dekoncentrować ucznia.
Nawyki i reguły
Dziecko powinno odrabiać lekcje samodzielnie. Niestety nauczyciele często narzekają na to, że rodzicom zdarza się odrabiać zadania domowe za pociechę. Nie jest to ani uczciwe, ani pożyteczne – taka „pomoc” nie uczy samodzielności i pracowitości oraz nie pomaga w przyswojeniu materiału. Dobrze jest wyznaczyć stałą porę pracy i konsekwentnie jej przestrzegać, co sprzyja kształceniu odpowiedzialności i pomaga zorganizować czas w domu. Ważne, by nie było to tuż po przyjściu ze szkoły lub bezpośrednio przed snem. Pamiętajmy, że oglądanie telewizji lub odpisywanie na SMS-y nie służy uwadze i koncentracji. Można pomyśleć o tym, żeby w trakcie odrabiania zadań domowych, telefon nie był w zasięgu dziecka.
Zapoznaj się z sześcioma strategiami, które pozwolą dopasować wiedzę do potrzeb twojego dziecka
Nauka samodzielnej pracy
Na początku dziecko potrzebuje szczególnego wsparcia. Warto przejrzeć z dzieckiem zeszyty i upewnić się, czy rozumie polecenia. Jeśli dziecko ciągle prosi o pomoc, narzeka lub płacze, nie można mu ulegać. W razie potrzeby warto zasugerować, aby to ono wykonało zadanie, które rodzic może później sprawdzić i nakierować na błędy. Samodzielność wymaga konsekwencji i czasem dłuższego czasu, ale warto o nią zadbać już od najmłodszych lat. Jeśli jednak dziecko ma zaległości, warto mu pomóc i skontaktować się z nauczycielem, aby ustalić, jak te zaległości nadrobić.
Motywacja
Każdy z nas potrzebuje motywacji. Warto tłumaczyć dziecku, czemu służy nauka i odrabianie lekcji. Wiedza i cechy kształtowane obecnie przydadzą się także w życiu zawodowym i mogą przyczynić się do sukcesu. Należy przypominać, że samodzielność, odpowiedzialność i pracowitość to duże zalety, a dobrze wykonane zadanie daje satysfakcję. Ważne jest też to, by chwalić za włożony wysiłek.
Jak się uczyć?
Trzeba postarać się, aby dziecko rozumiało, czego się uczy, umiało odnosić się do posiadanej już wiedzy i szukało skojarzeń, które ułatwiają zapamiętywanie, by wykorzystywało różne kanały odbioru (wzrok, słuch). Warto ucznia nauczyć przygotowywać własne, kolorowe notatki, rysunki bądź inne „ozdobniki”, które pozwolą uporządkować i utrwalać wiedzę. Pomogą w tym też rozmowy z dzieckiem i pytania typu: Czego się dzisiaj dowiedziałe/aś? Co o tym sądzisz? Co cię zaskoczyło?
Zachęć również uczniów do wykorzystywania interaktywnych pomocy dydaktycznych
Czego nie robić…
Zły jest brak zainteresowania wynikami dziecka i pracami domowymi, ale i nadmierne kontrolowanie lub zbyt duże oczekiwania wobec dziecka, które nie musi być ze wszystkiego najlepsze. Ważne by miało coś, co je szczególnie ciekawi i rozwija. Jak zwykle, istotne będzie dążenie do uzyskania „złotego środka”.
Zapraszamy do zapoznania się z publikacją „Motywacja i kształtowanie motywacji. Jak sprawić, żeby uczeń chciał chcieć?”.
Daniel Buchowiecki – nauczyciel dyplomowany i wychowawca Zapisz się na nasz newsletter >> ZAPISUJĘ SIĘ
