Cukrzyca typu 1 w większości przypadków dotyka młode osoby. Jest to choroba przewlekła, towarzysząca młodemu człowiekowi przez całe życie. Nastolatek z cukrzycą potrzebuje pomocy zarówno rodziców, jak i lekarzy, aby kontrolować chorobę i móc w pełni korzystać z życia. Jak zadbać o dziecko z cukrzycą w szkole? O czym trzeba wiedzieć i jak reagować w kryzysowej sytuacji? Cukrzyca typu 1 jest jedną z najczęstszych chorób przewlekłych występujących u dzieci i młodzieży. W ostatnich dekadach w całej Europie obserwuje się wzrost zachorowalności na tę postać cukrzycy. W chwili obecnej wśród dzieci i młodzieży chorych na cukrzycę w Polsce dominuje (około 90%) cukrzyca typu 1, typ cukrzycy ma podłoże genetyczne oraz autoimmunologiczne.
Dziecko z cukrzycą w szkole
U chorych na cukrzycę typu 1 dochodzi do zniszczenia komórek beta trzustki, które jako jedyne produkują w organizmie człowieka insulinę. Ten rodzaj cukrzycy od początku leczenia wymaga podawania insuliny, która jest lekiem ratującym życie. Cukrzyca jest chorobą przewlekłą, co niesie za sobą wiele niedogodności jak prowadzenie rygorystycznego trybu życia, pozostawanie w stałym kontakcie z placówkami medycznymi, a przede wszystkim najbardziej uciążliwą, szczególnie dla aktywnych osób, dożywotnią konieczność przyjmowania aptecznej insuliny.
Nastolatek z cukrzycą
Człowiek to jednostka funkcjonująca w określonym układzie społecznym, w którym jest zmuszona do przyjmowania określonych ról. U nastolatków obserwuje się wyraźne nasilenie konfliktu pomiędzy rolą, a oczekiwaniami społecznymi. Na przebieg młodzieńczego życia wpływ ma wiele czynników biologicznych, kulturowych i społecznych.
Choroba przewlekła jest poważnym obciążeniem dla człowieka i powoduje nie tylko pewne ograniczenia, ale i stres, a czasem nawet wstyd. Młody człowiek zostaje postawiony przed wyzwaniem, musząc stawić czoła nie tylko własnemu dorastaniu, ale także samej chorobie, jej objawom i ograniczeniom, jakie powoduje. Aby żyć pełnią życia, szczęśliwie i w poczuciu spełnienia, należy przede wszystkim przezwyciężyć lęk i gniew, który niesie ze sobą choroba. Nastolatek z cukrzycą często czuje się gorszy, odmienny w stosunku do rówieśników. Dlatego ważne jest nie tylko nauczenie się życia z własnymi ograniczeniami, ale także skonfrontowanie marzeń i oczekiwań w stosunku do ograniczonych lub zmienionych chorobą możliwości, a na końcu akceptacja swojego stanu zdrowia. Badania przeprowadzone w wielu krajach wskazują, że najczęstsze problemy młodzieży z chorobami przewlekłymi to niska samoocena: mniejsza pewność siebie, niższy poziom akceptacji własnej osoby, brak wiary w osiągnięcie zamierzeń, obniżony nastrój i lęk, a także silna zależność od rodziny. Dlatego oprócz samego leczenia, ważne jest wsparcie rodziny, najbliższych i w razie potrzeby specjalisty.
Jak żyć z cukrzycą?
Na szczęście nastolatek z cukrzycą typu 1 może żyć zupełnie normalnie. Co więcej, można nawet profesjonalnie uprawiać sport, czego przykładem jest wielu zawodowych sportowców – Michał Jeliński – polski wioślarz, Kris Freeman – narciarz biegowy, Chris Dudley – koszykarz ligi NBA. Trzeba jednak wprowadzić odpowiedni tryb życia i sposób myślenia oraz nauczyć się samodyscypliny i regularności.
Dowiedz się, jak brak snu wpływa na nastolatków.
Warto zauważyć, że ważną rolę w zapobieganiu i leczeniu chorób przewlekłych odgrywa aktywność ruchowa. Regularne ćwiczenia korzystnie wpływają na organizm, funkcjonowanie umysłu i jednocześnie zmniejszają ryzyko zapadalności na choroby różnego typu. Wysiłek fizyczny odgrywa istotną rolę w życiu człowieka. Przez wiele lat panowało przekonanie, że osoby chorujące na cukrzycę powinny unikać nadmiernej aktywności fizycznej. Aktualnie wysiłek fizyczny jest uznany przez środowisko medyczne za integralną i niezbędną składową leczenia cukrzycy. Co więcej, wysiłek fizyczny zmniejsza zapotrzebowanie na insulinę. Młode osoby z reguły powinny spędzać aktywnie czas wolny. Jednak nastolatkowie chorzy na cukrzycę powinni zwrócić na to szczególną uwagę. Młodzież, w czasie wolnym, powinna świadomie poszukiwać nowych celów, wartości, które pozwolą na kształtowanie postawy jednostki wobec otoczenia i znalezienie własnej roli w społeczeństwie.
Co robić przy zbyt niskim poziomie cukru, a co przy zbyt wysokim?
Osoby cierpiące na cukrzycę muszą uważać na zbyt niski oraz zbyt wysoki poziom cukru. Jeśli u dziecka pojawi się nagły niepokój, osłabienie lub uczucie silnego głodu, mamy najprawdopodobniej do czynienia z niedocukrzeniem, czyli hipoglikemią. Na taki stan trzeba reagować bardzo szybko. Jak podnieść szybko poziom cukru? Najskuteczniejszym sposobem będzie spożycie cukru prostego – około 20g glukozy. Sprawdzą się tutaj soki owocowe, inny napój słodzony, a w sytuacji kryzysowej także zwykły cukier. Nie sprawdzą się natomiast słodziki. Co robić w przypadku zbyt wysokiego cukru? W cukrzycy leczonej insuliną należy dostosować dawkę insuliny, wszystko powinno być jednak wcześniej ustalone z lekarzem.
Jak reagować w przypadku skrajnej hipoglikemii?
- Jeżeli chory jest przytomny, może przełykać – posadź go i podaj mu produkt zawierający cukier (o nich piszemy powyżej);
- Jeżeli stan chorego nie poprawi się w ciągu 15 minut, wezwij pomoc dzwoniąc pod numer alarmowy (112 lub 999) lub zawiadom nauczyciela lub inną osobę dorosłą;
- Jeśli chory nie reaguje – nie podawaj nic do jedzenia ani do picia.
Dowiedz się również, jak pracować z uczniem z ADHD
Zapisz się na nasz newsletter i bądź na bieżąco ze wszystkimi treściami na blogu „Temat: Edukacja” >> ZAPISUJĘ SIĘ
