Jak rozładować energię dziecka z ADHD? Rodzaj zabaw może mieć znaczenie
Jednym z objawów ADHD u dzieci jest wzmożona potrzeba ruchu. Dziecko nie umie spokojnie siedzieć lub stać w jednym miejscu, często jest gadatliwe i głośne w zachowaniu. Nie jest to kwestia bycia niegrzecznym, upartym, czy źle wychowanym. Takie zachowanie jest po prostu silniejsze od niego, bo nie ma umiejętności hamowania czy powstrzymywania się przed ruchem. Od opiekunów, rodziców i nauczycieli, wymaga akceptacji, cierpliwości oraz pomocy w bezpiecznym zaspokojeniu swojej potrzeby. Jeśli chcesz wiedzieć, jak rozładować energię dziecka z ADHD, ten tekst jest dla Ciebie. Dowiesz się z niego m.in. jaki sport wybrać dla dziecka z ADHD, jak urządzić pokój takiemu dziecku oraz jak wyciszyć malucha.
Jak rozładować energię dziecka z ADHD? Ruchem!
Dzieci nadpobudliwe potrzebują i muszą się ruszać, więc każda aktywność ruchowa, która pozwoli dziecku rozładować energię jest korzystna. Może to być jazda na rowerze, basen, rolki, szybki marsz czy bieganie lub gra w piłkę. W domu dziecko może robić fikołki, podskoki, turlać się lub tańczyć. Ruch może być spontaniczny, ale warto też zadbać o to, żeby zaproponować dziecku ćwiczenia, które nie są przypadkowe.
Rodzaj ruchu może wyćwiczyć potrzebne umiejętności
Dzieci z ADHD często mają zaburzenia orientacji w schemacie własnego ciała i przestrzeni, dlatego warto wprowadzić zabawy, które będą ćwiczyły właśnie te umiejętności. Poprośmy np. o zrobienie czegoś prawą, a następnie lewą ręką lub o rozpoczęcie marszu czy biegu raz od prawej, a raz od lewej nogi. Zachęcajmy do wykonywania ćwiczeń dokładnie i powoli, zamiast szybko i byle jak.
Czytaj także: Czy nauczyciel może zmusić do wizyty w poradni psychologiczno-pedagogicznej?
Zaproponujmy dziecku zabawy wymagające precyzji ruchów i powolnego, dokładnego wykonania, zawierające wskazówki związane z kierunkiem w przestrzeni np. przód, tył, prawo, lewo, góra, dół. Mogą to być różne ćwiczenia siłowe, rozciągania czy gimnastyka.
Jak opanować chaos przy ADHD?
Podczas zabaw ruchowych możemy też ćwiczyć z dzieckiem kontrolę emocji. Będą to takie zabawy, które wymagają myślenia i analizowania – np. labirynt lub zmieniający się tor przeszkód. Takie podejście sprawi, że dziecko będzie musiało pomyśleć, jak pokonać przeszkodę, zaplanować ruch i nie będzie mogło po prostu szybko go przebiec. Konieczność zastanowienia się i myślenia, powoduje właśnie zwolnienie i hamowanie. Możemy zaproponować np. żeby dziecko idąc, liczyło kroki od tyłu albo robiło coś inaczej niż zwykle.
Dzieci z ADHD są zwykle chaotyczne, pomocne będą więc aktywności, które dadzą im poczucie porządku. Będą to takie zajęcia, w których wykonuje się pewne układy ruchów w sposób rytmiczny i powtarzalny np. sztuki walki, taniec czy rytmika.
Jak reagować na przestymulowanie u dziecka z ADHD?
Zawsze zwracamy uwagę czy u dziecka nie pojawiły się objawy przestymulowania. Jeśli widzimy, że dziecko robi się rozdrażnione lub zmęczone, reagujmy. Powiedzmy o tym, co zauważyliśmy, np. „widzę, że jesteś spocony, czerwony, zmęczony, zdenerwowany” itd., co oznacza, że nadszedł czas, aby przynajmniej na chwilę przerwać zabawę. W tym czasie możemy nie tylko zaproponować odpoczynek, ale także inną, spokojniejszą aktywność. W ten sposób uczymy dziecko, jak zwracać na takie stany uwagę i tym samym w pełni je odczuwać.
Jak urządzić pokój dziecka z ADHD?
Dzieci z ADHD potrzebują uporządkowanej rzeczywistości. W pokoju dziecka nie powinno być więc zbyt wielu przedmiotów – także zabawek. Zamiast wielu różnych małych zabawek lepiej zapewnić dziecku mniej, za to wielofunkcyjnych. Może to być drabinka, ścianka do wspinania, huśtawka lub drążek. Oczywiście muszą być one bezpieczne i dostosowane do potrzeb dziecka.
Inni czytali: Co niszczy psychikę dziecka? Psycholożka odpowiada
Czy stosować zabawy wyciszające u dziecka z ADHD?
Zabawy uspokajające i wyciszające są jak najbardziej dla dzieci nadpobudliwych wskazane. Można je wykorzystywać przez cały dzień, kiedy zachodzi taka potrzeba. Zabawy ruchowe warto przeplatać tymi uspokajającymi np. malowaniem, układaniem puzzli, lepieniem z plasteliny, ale szczególnie warto się na nich skupić w godzinach wieczornych. Pora przed spaniem to idealny czas na ćwiczenia relaksacyjne, które zmniejszają napięcie psychiczne i wprowadzają w stan odprężenia.
Poznaj publikacje, które mogą Ci pomóc w wyciszeniu dziecka z ADHD: Domek z bajki. Czytanki i Gwiazdka z nieba. Czytanki
Jaki sport dla dzieci z ADHD wybrać?
Uprawianie sportu jest dla dzieci nadpobudliwych jak najbardziej wskazane, jednak niektóre dyscypliny są rekomendowane znacznie częściej od innych. Zaleca się raczej sporty indywidualne, nastawione na ruch, na rozładowanie energii i na doskonalenie siebie w jakiejś dyscyplinie. Sporty zespołowe zawierają często element rywalizacji, więc trzeba mieć na uwadze, że mogą wywołać u dziecka dodatkowe pobudzenie. Najlepsze dyscypliny sportu to takie, które mają jasne, proste i łatwe do zapamiętania zasady, np. pływanie, kolarstwo, lekkoatletyka. Ważne jest też, żeby dopasować je indywidualnie do dziecka, co sprawi, że wybrana aktywność będzie sprawiała mu przyjemność.
Jak rozładować energię dziecka z ADHD w szkole? Kilka wskazówek dla nauczyciela
Lekcje w szkole wymagające dyscypliny, spokoju i koncentracji uwagi, to dla dziecka z ADHD szczególne wyzwanie. Zmuszone do spokojnego siedzenia, cały wysiłek i uwagę poświęci na kontrolowanie swojej nadmiernej potrzeby ruchu i nie będzie koncentrowało się na lekcji i wykonywanych zadaniach. Należy mu więc umożliwić aktywność ruchową, która jego potrzebę zaspokoi i jednocześnie nie będzie przeszkadzać innym uczniom.
- Połóż na ławce dziecka zabawki typu gniotki. Poinstruuj dziecko, że może ich użyć, gdy nie jest w stanie spokojnie wysiedzieć, a chce się skupić.
- Posadź dziecko w ławce z tyłu klasy, gdzie może wstać i pochodzić, nie przeszkadzając innym.
- Jeśli dziecko nie jest w stanie usiedzieć na krześle, pozwól mu posiedzieć przez pewien czas na dużej piłce gimnastycznej. Siedząc na niej będzie miało zapewniony ruch i nie będzie musiało wstawać.
- Korzystaj w czasie lekcji z pomocy ucznia w wykonywaniu prostych czynności np. wytarcie tablicy, zebranie zeszytów, rozdanie pomocy szkolnych, zawieszenie mapy, podlanie kwiatów.
- W czasie dłuższych prac zaplanuj krótkie przerwy na rozładowanie energii.
Więcej na ten temat w artykule Jak pracować z uczniem z ADHD?
